Tekne Elektrik Tesisatı Nasıl Döşenir?
Deniz tutkusu olan insanların en rahat ettiği yer tekneleridir. Teknelerin ömrünü uzatmak için gerekli tadilatları ve bakımları da aksatmamak gerekir. Bu nedenle ihtiyaçlar doğrultusunda hareket ederek planlama yapmak en doğrusu olacaktır. Elektrik sistemlerinde bağlantı ekipmanlarının en hassas değerlere sahip olan parçası kablolardır. Bunları önem sırasına göre aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- Bağlantı uçları
- Anahtarlar
- Sigorta ve röleler
Elektrik tesisatında hayati önem taşıyan parçaların zarar görebilme ihtimali her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Bütçeniz doğrultusunda marin tipi kablolar, bakır kaplamalı bağlantı uçları, muhafazalı sigorta ve röleler kullanılmalıdır. Ayrıca teknenin kalbi diye nitelendirdiğimiz akünün de performansının yüksek olması sizin için faydalı olacaktır. Böylece tekne yolcuğunuzun kalitesi artacak etrafınızdaki güzelliklerin tadını daha rahat çıkaracaksınız.
Tesisat ve Kablolar
Teknenin tüm elektrik tesisatında üzeri iki kat izolasyon kaplı, içinde çoklu tel bulunan kalay kaplı bakırdan yapılmış marin kablolar kullanılmalıdır. Elektrik tüketen araca gücün tam gitmesi için kablo çapı yeterince kalın olmalıdır. İnce kablolar elektrik akımına hem daha fazla direnç göstererek voltajın düşmesine dolayısıyla da aracın arızalanmasına hem de aşırı ısınma sonucu elektrik kontaklarına yol açarlar. Kabloların geçeceği yolların sıcaktan, deniz suyundan ve yağdan uzak olacak şekilde planlanması şarttır. Bu iş için yapılmış kablo kanallarının kullanılması gerekmektedir. Kablo bağlantılarında gene deniz araçlarında kullanılmak üzere imal edilmiş olan kalay kaplı marin tipi soketlerin kullanılması tavsiye edilir. Zaman zaman özellikle kablo bağlantı noktaları ve pano bağlantılarını kontrol etmek yerinde olur. Herhangi bir paslanma, çürüme ve küflenme görülürse bu soketler bir an önce değiştirilmelidir. Kablo eklemek için de terminal bağlantılarını kullanmalısınız. Özellikle akü kutup başları temiz tutulmalı, arada sıcak su ve ince zımparayla temizlenmelidir.
Akü
Hemen hemen tüm teknelerde kurşun asitli tabir edilen 12 veya 24 voltluk aküler vardır. Akünün amper/saat kapasitesinin teknenin ihtiyaçlarına uygun olması şarttır. Teknelerde genelde iki akü kullanılır. Bunlarda biri yalnızca marş aküsü olarak kullanılırken diğeri teknenin ihtiyaçlarını karşılar. Aküler yerlerine iyi sabitlenmelidir. Olası bir asit kaçağına karşı önlem almak gerekir. Aküler motor bölmesine konulmuşsa bu bölmenin iyi havalandırılması gerekir. Şarj sırasında çıkan hidrojen gazının birikmesi tehlike yaratabilir. Akülerin elektrolit seviyeleri sürekli kontrol edilmeli, plakaların ortaya çıkması durumunda saf su eklenmelidir. Teknenizde akünün şarj seviyesini gösteren basit bir bomemetre bulundurabilirsiniz. Akülerin uzun süre şarjsız bırakılması bozulmalarına yol açabileceğinden mümkünse ayda bir şarja bağlanmaları gerekir.
Sıklıkla kullanılan kurşun asitli aküler deniz şartlarına uygun olmadığından performansları düşüktür. Marin tipi akülerin performansı daha yüksektir. Bu akülerde oluşacak gazlar için hava kanalı kullanılmıştır. Marin akülerinin de en iyisi de jel akülerdir. Gaz sorunu olmayan diğer akülere göre fiyatı biraz daha yüksek olan bu akülerin şarjı uzun süre gider.
Teknelerde çift akü sistemi yaygındır. Bunun sebebi akülerden biri motor çalıştırmak için kullanılırken diğeri teknenin donanımsal elektrik ihtiyacını karşılamak için kullanılır. İki aküyü aynı anda da kullanmak mümkündür. İki akü kullanılmak istendiği zamanlarda akü izolatörü ve akü birleştiricisi kullanmalıdır. Akü kapasitesi teknenin donanımsal akım gücünün minimum yüzde on fazlası olması gerekir. Örneğin, saatte 50 ah tüketimi olan bir teknenin minimum 55/60 ah akü kullanması gerekir.